zondag 13 september 2009
Ritme en Liturgie en de dwang van het spontane
Ik ben benieuwd of er onder jullie lui zijn die me kunnen helpen aan artikelen of eigen gedachten over wat ik 'de dwang van het spontane' noem. Ik heb hier nauwelijks over gedacht en niks over gelezen - maar heb zomaar de indruk dat de enorme nadruk die veel christenen op spontaniteit leggen (als een gebed spontaan is, is het dichter bij God?) misschien uit de tijd van de Romantiek stamt?
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Even wat gedachten.
BeantwoordenVerwijderenbij de Keltische Gebeden bidden we mee in een traditie.
Ik weet niet echt veel van kerkgeschiedenis of hoe kerken nu wereldwijd met gebed omgaan.
Ik weet dus ook niet hoe het met de geschiedenis zit van het al of niet spontaan bidden.
Ik kom wel in de praktijk tegen, vanuit de gereformeerde traditie, dat er mensen zijn die als kind voornamelijk zogenaamde formuliergebeden hebben horen bidden aan tafel. Bij het naar bed gaan was er het bekende: Ik ga slapen, ik ben moe.
Deze mensen willen wel graag leren om meer spontaan te bidden, omdat ze in die formuliergebeden veel sleur hebben ervaren.
Ik denk nu ook terug aan hoe we onze kinderen hebben geprobeerd te leren bidden.
We hadden een boek dat volstond met kindergebeden voor heel veel verschillende gelegenheden. Een tijd lang mochten ze er daar één uitkiezen als we hen naar bed brachten, om dat gebed te bidden.
In de kringen waar ik kom merk ik meer een verlangen om spontaan te durven bidden. Dat kan ook betekenen dat ze een dwang ervaren om dat te moeten, maar ik heb toch de indruk dat het een oprecht verlangen is.
Ik probeer dan mee te geven dat spontaan bidden niet zo iets groots is. Dat je in gesprek kan zijn met God als je naar je werk fietst of als je aan het strijken bent.
Het is wel iets groots dat je dat mag doen, dat wel. Maar je hoeft er geen grootse woorden voor te gebruiken.
Ik kom uit evangelische achtergrond waar zelfs het onzevader al verdacht is, bij wijs van spreken... het idee dat een voorganger een gebed voorbereid en op papier zet wordtvaak als zeer vreemd gezien. Er mogen vooral GEEN standaardgebeden worden gebruikt. Dus is er de dwang van spontaniteit...
BeantwoordenVerwijderenNatuurlijk pleit ik niet tegen spontaniteit - maar wel voor gebeden die goed zijn. En die gezamenlijk kunnen worden gebeden - naast de spontane.
Ik heb me niet eerder gerealiseerd dat er op dit punt een verschil is tussen gereformeerde en evangelische achtergrond.
BeantwoordenVerwijderenHet is in onze kerkdiensten niet ongewoon als één van de gebeden in de kerkdienst het onzevader is, al dan niet gezamenlijk uitgesproken.
Het is ook normaal om te zeggen: als je niet zo goed weet wat je zult bidden, bidt dan het onzevader.
Ik moest het op de (synodaal) gereformeerde school uit mijn hoofd leren.
Ik snap ook wel dat je niet tegen spontaniteit pleit.
In kerkdiensten vind ik ook dat gebeden goed moeten zijn.
Wat ik tegenkom is dat mensen het idee hebben dat ze in hun eigen gebeden wel net zo "mooi" zouden willen bidden als de voorganger, of soms ook andere mensen van wie ze vinden dat die zo "mooi" kunnen bidden.
Dan wil ik hen graag op het hart drukken dat ze in hun persoonlijk gebed gewoon kunnen praten of denken zoals bij hen past, als het wel gepaard gaat met het besef van Gods grootheid.
Volgens mij vraagt God niet van ons dat we in elk gebed prachtig formuleren of alles op een rijtje hebben.
Soms kunnen dan gebeden van anderen wel helpen, om te beginnen de Psalmen.
Maar ook gebeden van anderen, van lang of kort geleden.
Ik ben voor flexibiliteit.
En hoe dat dan zo gekomen is in de evangelische traditie, ja, dat weet ik dus niet.